Brytyjska agencja żeglugowa ostrzega: narastające napięcia na Bliskim Wschodzie mogą przerodzić się w działania militarne, które zagrożą bezpieczeństwu transportu morskiego w jednym z najważniejszych rejonów handlowych świata. Jak informuje agencja Reuters, wszystko wskazuje na to, że sytuacja staje się coraz bardziej napięta – a stawką są nie tylko interesy żeglugowe, ale i globalne ceny ropy.
Ostrzeżenie dla żeglugi
W środę brytyjska agencja UKMTO (United Kingdom Maritime Trade Operations), odpowiedzialna za bezpieczeństwo morskich tras handlowych, wydała ostrzeżenie dla armatorów i żeglarzy. W dokumencie zaznaczono, że pogarszająca się sytuacja polityczna na Bliskim Wschodzie może wkrótce doprowadzić do wzrostu aktywności militarnej, która bezpośrednio zagrozi statkom handlowym.
Dotyczy to w szczególności wód Zatoki Perskiej, Zatoki Omańskiej i cieśniny Ormuz – jednych z głównych morskich szlaków transportowych świata. Przepływa tędy ogromna część globalnych dostaw ropy naftowej oraz najistotniejszych towarów, jak zboże.
UKMTO nie podała dokładnych przyczyn tego ostrzeżenia. Jednak eksperci i firmy zajmujące się bezpieczeństwem morskim wiążą je bezpośrednio z rosnącymi napięciami między Stanami Zjednoczonymi, Izraelem a Iranem.
Linia Waszyngton–Teheran
Na najbliższe dni zaplanowano rozmowy pomiędzy USA a Iranem, które mają dotyczyć programu nuklearnego Teheranu. Chociaż dyplomacja wciąż ma szansę zażegnać konflikt, Waszyngton ostrzega, że nie zawaha się użyć siły, jeśli rozmowy zakończą się fiaskiem. Z drugiej strony Iran już zadeklarował, że w razie wybuchu wojny gotów jest uderzyć w amerykańskie bazy wojskowe na Bliskim Wschodzie.
Według brytyjskiej firmy Ambrey, która specjalizuje się w analizie zagrożeń dla żeglugi, szczególnie narażone mogą być statki powiązane z Izraelem.
– „Handel morski powiązany z Izraelem jest obecnie na podwyższonym poziomie ryzyka odwetu militarnego” – przekazała w środowym raporcie firma Ambrey.
Dodała też, że ewentualne zaangażowanie USA po stronie Izraela mogłoby zwiększyć zagrożenie dla amerykańskich jednostek oraz statków przewożących towary należące do USA.
Cieśnina Ormuz – punkt zapalny światowego handlu
Największe obawy dotyczą cieśniny Ormuz. Przez to przejście między Zatoką Perską a Morzem Arabskim przepływa ogromna część światowej ropy. Każdego dnia to około 20% całkowitej konsumpcji ropy na świecie. Gdyby konflikt rzeczywiście się zaostrzył, cieśnina mogłaby zostać zablokowana – co momentalnie odbiłoby się na cenach surowców energetycznych na rynku światowym.
Jak zauważył Jakob Larsen, dyrektor ds. bezpieczeństwa w międzynarodowym stowarzyszeniu armatorów BIMCO, ewentualny konflikt zbrojny pomiędzy USA, Izraelem a Iranem mógłby zamknąć cieśninę Ormuz, przynajmniej na jakiś czas.
– „Każdy atak będzie miał potencjał eskalacji i wpływu na żeglugę, a także zaangażowanie sił wojskowych innych krajów działających w tym obszarze, w tym Stanów Zjednoczonych” – przekazał Larsen.
Kryzys, który narasta od lat
Niepokój wokół tych wód nie jest nowością. W ubiegłym roku Iran wystrzelił setki rakiet i dronów w stronę Izraela, który odpowiedział atakami lotniczymi na cele w Iranie. Te wzajemne uderzenia nie tylko zaostrzają sytuację, ale też zwiększają ryzyko przypadkowego trafienia cywilnych jednostek.
Przedstawiciele branży żeglugowej oraz ubezpieczyciele coraz głośniej wyrażają swoje zaniepokojenie możliwością rozprzestrzenienia się konfliktu na otwarte morze. Choć polityczne napięcia w tym regionie świata to niemal codzienność, to ich bezpośredni wpływ na transport i gospodarkę globalną – to już realne zagrożenie.
Czy świat jest gotowy na kolejny kryzys?
Gdy polityczne rozgrywki zaczynają zagrażać bezpieczeństwu globalnego handlu, świat wstrzymuje oddech. Czy rozmowy USA z Iranem zażegnają kryzys i czy cieśnina Ormuz pozostanie otwarta?
Na razie branża żeglugowa czeka, obserwuje z nadzieją, że dyplomacja wygra z wojenną retoryką. Jednak na Bliskim Wschodzie nic nie jest pewne. Dla światowej gospodarki stawką jest nie tylko bezpieczeństwo żeglarzy – to też stabilność całego rynku.
Foto: Jacques Descloitres / MODIS Land Rapid Response Team / NASA/GSFC