Sejmowa komisja ochrony środowiska przerwała w środę obrady nad rządowym projektem ustawy ws. utworzenia w woj. zachodniopomorskim Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry. Podczas obrad złożono wniosek o wysłuchanie publiczne. Komisja będzie pracować nad projektem w czwartek.
Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa przerwała w środę obradowanie po wysłuchaniu uzasadnienia wnioskodawców i przeprowadzeniu dyskusji ogólnej nad rządowym projektem ustawy o utworzeniu Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry, ale przed przejściem do jego szczegółowego rozpatrywania. Podczas obrad wiceprzewodniczący komisji Paweł Sałek (PiS) złożył wniosek o wysłuchanie publiczne, ale w środę nie przystąpiono do głosowania nad nim.
Obecna na sali minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska podkreśliła, że jeszcze zanim projekt trafił do porządku obrad rządu, a dalej do Sejmu odbyła się „duża dyskusja” w lokalnych samorządach w województwie zachodniopomorskim, na terenie których ma znajdować się Park Narodowy Doliny Dolnej Odry. Zaznaczyła, że utworzenie takiego parku zostało już poparte przez wszystkie samorządy, na terenie których – według obecnego rozporządzenia rządu dołączonego do projektu – będzie się znajdował.
Minister przekazała, że na ten moment poza planowanym obszarem parku znajduje się gmina Gryfino, ponieważ rada tej gminy – która zbierze się w czwartek – na razie nie podjęła decyzji w ten sprawie. Dodała jednak, że w przypadku podjęcia przez gminę i powiat gryfiński odpowiedniej uchwały gmina Gryfino może zostać włączona w granice parku.
Hennig-Kloska przekonywała, że projekt ws. utworzenia parku to „krótka, łatwa ustawa”, a samorządy, na których terenie ma powstać park mogą zyskać jednorazowo nawet 6 mln zł (nie wliczając Grifina), jeżeli park zostanie utworzony do 13 listopada. Chodzi o pieniądze z subwencji ekologicznej, która – jak wyjaśniła szefowa MKiŚ – przysługuje samorządom, które chciałyby utworzyć na swoim terenie park narodowy jeszcze w tym roku.
Minister zarówno podczas uzasadnienia, jak i później w odpowiedziach na pytania posłów zaznaczała też, że utworzeniu parku nie spowoduje zatrzymania żeglugi na Odrze. Jak dodała, takie twierdzenia pojawiały się wcześniej w dyskusji na portalach społecznościowych. – Absolutnie nie jest to prawda. (…) park będzie stanowił teren, między Odrą Zachodnią a Wschodnią zwaną Regalicą i swoim terenem, ani otuliną nie wchodzi na teren Odry – wskazała.
Dodała, że artykułu 11. i 15. projektu ustawy zabezpieczają prawa Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie do przeprowadzania na terenie niezbędnych zadań wynikających z konieczności utrzymania infrastruktury służącej żegludze w dobrej kondycji oraz m.in. inwestycji na drogach śródlądowych zabezpieczających bezpieczną, żeglugę i eksploatację urządzeń wodnych.
Do tej kwestii odniosła się również posłanka PO Magdalena Filiks. Podkreśliła, że mówienie o tym, że utworzenie tego parku wpłynie na żeglugę bądź inwestycje jest „czystą propagandą”. – To jest po prostu nieprawda. Ten park w całym zakresie tego, jakie przyniesie korzyści, będzie służył mieszkańcom i lokalnym społecznościom – mówiła.
W odpowiedzi na wątpliwości Pawła Sałka Hennig-Kloska poinformowała, że po utworzeniu na obszarze Doliny Dolnej Odry parku narodowego zastąpi on istniejący tam dotychczas park krajobrazowy. Jak wskazywała wcześniej, obszar ten zarządzany jest przez „17 różnych gospodarzy” – m.in. park krajobrazowy i dwa rezerwaty – a utworzenie parku narodowego ma sprawić, by „gospodarz był jeden”.
Ponownie odnosząc się do jego pytań wskazała, że utworzenie Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry nie uszczupli wydatków na inne parki narodowe w Polsce, bo na ten cel zabezpieczono osobną, dodatkową subwencję. Dodała, że resort ma też plany wsparcia tej inicjatywy ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Sałek zwrócił z kolei uwagę, że wnioskodawcy – wprowadzając w projekcie ustawy pojęcie kulturowego połowu ryb, amatorskiego połowu ryb i rybactwa – wprowadzają do ustawy o ochronie przyrody nowe pojęcia i definicje, które będą dotyczyły wszystkich parków, na terenie których jest woda.
Zgodnie z terminarzem posiedzeń komisji i podkomisji sejmowych, Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa wróci do prac nad projektem w czwartek o godzinie 8.30.
Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy, siedzibą nowego parku ma być Gryfino. Tworzy się go w celu m.in. zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej oraz walorów krajobrazowych oraz przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody. Ma objąć obszar o powierzchni 3 tys. 856,30 ha w województwie zachodniopomorskim. Na tym obszarze ma być możliwe prowadzenie wędkarstwa, tj. amatorskiego połowu ryb oraz rybactwa i rybołówstwa kulturowego rozumianego jako połów np. ryb sposobem tradycyjnym dla danego regionu. Wędkarstwo ma być możliwe na zasadach określonych w planie ochrony, zadaniach ochronnych lub w zarządzeniu dyrektora parku narodowego.
Do rybactwa i rybołówstwa kulturowego będzie miał zastosowanie przepis przewidujący, że w planie ochrony parku narodowego, a do czasu jego sporządzenia – w zadaniach ochronnych – ustala się miejsca, które mogą być udostępniane, oraz maksymalną liczbę osób mogących przebywać jednocześnie w tych miejscach. Katalog elementów planu ochrony parku ma zostać uzupełniony o wskazanie obszarów i miejsc udostępnianych dla celów rybactwa i rybołówstwa kulturowego.
Resort klimatu zakłada, że podział rezerwy budżetu państwa ma również objąć gminy, w granicach których tworzy się projektowany park, co wynika z faktu, że przepis ten dotyczy parków narodowych rozszerzanych i tworzonych w 2025 r., a Park Narodowy Doliny Dolnej Odry zostanie utworzony z dniem 1 stycznia 2026 r. Limit wydatków budżetu państwa związany z projektowanym parkiem w latach 2026-2035 wynosi 167 mln zł, z czego w 2026 r. ma to być ponad 19 mln zł, a w 2027 r. – 16,6 mln zł.
W pierwszym etapie park narodowy ma zostać utworzony na obszarze gmin Kołbaskowo, Widuchowa oraz Miasta Szczecin.
Zgodnie z prawem park narodowy w Polsce tworzony jest w drodze ustawy, a rozporządzeniem Rada Ministrów określa jego granice. Utworzenie lub zmiana granic parku wymaga zgody właściwych organów samorządu terytorialnego. Ostatni w Polsce park narodowy – Park Narodowy „Ujście Warty” – założono w 2001 r.
W Polsce funkcjonują obecnie 23 parki narodowe, które zajmują ok. 1 proc. powierzchni kraju. Pierwszym parkiem, który został utworzony w naszym kraju, był Pieniński Park Narodowy. Największym parkiem jest natomiast Biebrzański Park Narodowy.
źródło: PAP / fot: envato.elements