Wody Polskie zwiększyły bezpieczeństwo mieszkańców Opola, gminy Dąbrowa i pobliskich miejscowości. Dwukrotne powiększenie pojemności polderu, budowa i rozbudowa niemal 12 km wałów przeciwpowodziowych czy modernizacja przepompowni, to niektóre z wymiernych efektów zakończonego I Etapu przebudowy polderu Żelazna. Inwestycja o wartości 130 mln zł została zrealizowana dzięki współpracy Wód Polskich i samorządu terytorialnego, przy wsparciu środków europejskich.
Wraz ze zbliżającym się końcem roku, ukończony został I etap przebudowy polderu Żelazna – długo wyczekiwanej przez mieszkańców Opolszczyzny inwestycji, zrealizowanej przez Wody Polskie w Gliwicach w związku z koniecznością zwiększenia bezpieczeństwa przeciwpowodziowego nadodrzańskich miejscowości w tym regionie – miasta Opola, terenów gminy Dąbrowa oraz miejscowości położonych poniżej.
Dnia 15 grudnia br. w Opolu odbyła się konferencja na zakończenie inwestycji, poprzedzona wizytą na obiekcie, z udziałem m.in. Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach Mirosław Kurza, Senatora RP Tadeusza Jarmuziewicza, Członka Zarządu Województwa Opolskiego Antoniego Konopki i Prezydenta Miasta Opole Arkadiusza Wiśniewskiego.
– Zwiększyliśmy dwukrotnie pojemność polderu Żelazna. Dzięki temu chronimy mieszkańców, zabudowania, pola, oczyszczalnię ścieków czy powstający stadion miejski. Mieszkańcy mogą czuć się bezpieczni – powiedział Mirosław Kurz.
– Przed laty, jako dyrektor Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Opolu, przekazywałem dokumentację wdrożonej już wtedy inwestycji. Udało się to wszystko sfinansować dzięki marszałkowi województwa, prezydentowi miasta i wielu zaangażowanym osobom. Pamiętamy powodzie z 1997 roku i 2010 roku, to dlatego dla mieszkańców Opola ta inwestycja jest tak ważna – zaznaczył Tadeusz Jarmuziewicz.
– Od początku, gdy tylko pojawiła się perspektywa przebudowy Polderu Żelazna Miasto chciało zabezpieczenia środków finansowych na ten cel. Była to pierwsza z podjętych przez mnie decyzji po objęciu stanowiska prezydenta – stwierdził Arkadiusz Wiśniewski.
Na aspekt bezpieczeństwa przeciwpowodziowego Opolan i całego regionu zwrócił uwagę Antoni Konopka, który podkreślił rolę przebudowanego polderu w tym zakresie. Wskazał również na montaż finansowy przedsięwzięcia i złożył podziękowania wszystkim jego uczestnikom. Podziękował także za realizację inwestycji w terminie, zakładanym w ramach perspektywy finansowania unijnego.
Większa ochrona przeciwpowodziowa, a także rozwój przestrzeni rekreacyjnej
Obszar oddziaływania polderu Żelazna to zarazem teren stale rozbudowującej się specjalnej strefy ekonomicznej przy ul. Północnej w Opolu, powstającego stadionu miejskiego, oczyszczalni ścieków a także tereny zamieszkałe przy ul. Partyzanckiej, obwodnicy północnej miasta Opola, dzielnicy Sławice oraz Żelaznej (gmina Dąbrowa). Przebudowa istniejącego obiektu została podzielona na dwa etapy. W ramach I etapu inwestycji wyodrębniono dwie części:
- Część 1: Budowę i przebudowę wałów przeciwpowodziowych zamykających wraz z budową i przebudową obiektów towarzyszących;
- Część 2: Przebudowę przepompowni Żelazna wraz z przebudową obiektów towarzyszących.
Gotowa przepompownia Żelazna została oddana do użytku dn. 29 maja br. Obecnie dobiegła końca realizacja Części 1 etapu I, obejmująca wspomnianą przebudowę obwałowań i obiektów towarzyszących polderowi. Kontynuacji prac w ramach tej części inwestycji podjęła się firma Budimex S.A., w związku z podjętą przez Wody Polskie w Gliwicach decyzją o odstąpieniu w ubiegłym roku od umowy z poprzednim wykonawcą.
Ukończone zadanie objęło realizację prac na wale „Polder Żelazna”, wale polderowym „Opole”, wale polderowym i wale polderowym zamykającym „Sławice – Żelazna”, wale polderowym zamykającym „Żelazna” oraz na ich obiektach towarzyszących. Łącznie to 11,7 km obwałowań. Oprócz tych działań konieczne było również m.in. dokończenie stacji pomp, wykonanie stanowisk pomp strażackich, przesłony bentonitowo-cementowej, ścieżek asfaltowych na koronie wału, dróg serwisowych, przejazdów czy zamknięć mobilnych (w tym na obwodnicy Opola).
Wśród efektów przebudowanego polderu Żelazna należy wymienić:
- bezpieczeństwo bezpośrednie dla min. 4 000 mieszkańców- większa pojemność polderu: 400 ha (zamiast 200ha)
- zwiększenie ochrony przeciwpowodziowej ludności i mienia na terenie województwa opolskiego
- niezawodność infrastruktury
- nowe obwałowania i rozbudowane istniejące wały – 11,7 km obwałowań wraz z przesłonami bentonitowo-cementowymi
- przestrzeń rekreacyjna dla mieszkańców – blisko 30 km ścieżek i dróg serwisowych dla rowerzystów, rolkarzy, biegaczy, spacerowiczów itp.
- likwidacja nielegalnego składowiska odpadów
- drogi dojazdowe do pól rolnych
- ochrona oczyszczalni ścieków, obwodnicy miasta, stadionu miejskiego
Dzięki ukończonym pracom możliwe będzie przejście do II etapu inwestycji przebudowy polderu Żelazna. Obejmie on prace budowlane w obrębie wału polderowego „Polder Żelazna” wraz z obiektami funkcjonalnie związanymi. Po zakończeniu zadania polder uzyska pojemność 9,7 mln m3 z obecnych 3,8 mln m3, przy czym jego wyjściowa pojemność przed przebudową wynosiła 1,7 mln m3.
Polder po przebudowie będzie mógł być zalewany wodami powodziowymi o prawdopodobieństwie wystąpienia raz na 100 lat, jednak już teraz bezpieczeństwo przeciwpowodziowe w obszarze oddziaływania obiektu wymiernie się zwiększyło. Dzięki zrealizowanym pracom polder może przejmować szczyt fali powodziowej i redukować przepływy na rzece Odrze w części obszaru miasta Opola oraz gmin leżących poniżej: Dąbrowa i Dobrzeń Wielki.
Całkowita wartość inwestycji wyniosła blisko 130 mln zł, z czego niemal 40 mln zł to środki własne Wód Polskich. Projekt został współfinansowany z budżetu Unii Europejskiej – Zarządu Województwa Opolskiego – Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Opolskiego w kwocie ponad 64 mln zł oraz ze środków Jednostki Samorządu Terytorialnego – Miasta Opola w kwocie blisko 26 mln zł.
Źródło Wody Polskie